“Chúng ta muốn hòa bình. Chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng thực dân Pháp càng lấn tới vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa!”^[1].

Thực tế thì, dân tộc ta vốn có truyền thống nhân nghĩa, yêu chuộng hòa bình, khát vọng cháy bỏng là muốn có hòa bình để xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Nhưng ngày 23/9/1945, thực dân Pháp nổ súng tấn công Sài Gòn, mở đầu cuộc xâm lược nước ta lần thứ hai. Với trách nhiệm trước Tổ quốc, trước nhân dân, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quyết định phát động cuộc kháng chiến toàn quốc. Ngày 19/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, với ý chí: “thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Hưởng ứng Lời hiệu triệu của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân Hà Nội cùng các địa phương trên cả nước đã anh dũng đứng lên kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Một lần nữa, ngọn lửa truyền thống, khí phách chống giặc hào hùng của dân tộc ta lại bừng cháy trong những ngày toàn quốc kháng chiến.

79 năm đã trôi qua, nhưng sự kiện mở đầu toàn quốc kháng chiến vẫn in đậm trong tâm khảm mỗi người Việt Nam và là biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thời đại Hồ Chí Minh. Lời kêu gọi toàn dân tộc đoàn kết, đứng lên chiến đấu, giành chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trường kỳ đã để lại những bài học sâu sắc cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Hơn hết là bài học về tinh thần yêu nước trong bối cảnh hội nhập, toàn cầu hóa đặt ra những thách thức cho sự phát triển; đặc biệt sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến, tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên là điều kiện thuận lợi cho các thế lực thù địch thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình” trên mọi lĩnh vực của đất nước.

Đảng ta chỉ rõ những vấn đề rất cơ bản của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới là: “kinh tế phải vững, quốc phòng phải mạnh, thực lực phải cường, lòng dân phải yên, chính trị – xã hội ổn định, cả dân tộc là một khối đoàn kết thống nhất”. Kế thừa và phát huy tinh thần yêu nước vốn có của dân tộc ta, trên nền âm hưởng vang vọng của Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến:“Dù phải gian lao kháng chiến, nhưng với một lòng kiên quyết hy sinh, thắng lợi nhất định về dân tộc ta! Việt Nam độc lập và thống nhất muôn năm! Kháng chiến thắng lợi muôn năm”. Do đó, chúng ta cần thực hiện đồng bộ và hiệu quả các giải pháp sau:

Thứ nhất, xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh

Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định rõ quan điểm muốn hòa bình và quan điểm nhất quán đó chính là đánh đổi tất cả để giữ vững độc lập chủ quyền của dân tộc. Đồng thời, Người cũng đã xác định rõ kẻ thù và âm mưu của kẻ thù. Qua đó xác định được nhiệm vụ cụ thể của toàn Đảng toàn dân trong bối cảnh đất nước lâm nguy.

Từ quan điểm ngoại giao đó của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày nay Đảng, Chính phủ ta vẫn luôn nhất quán quan điểm: “giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”^[2]. Một mặt, chúng ta củng cố, phát triển kinh tế, xã hội, mặt khác củng cố an ninh quốc phòng. Xây dựng nền quốc phòng toàn dân toàn diện cả về tiềm lực, lực lượng và thế trận; chú trọng xây dựng tiềm lực về chính trị, tinh thần, phát huy nhân tố con người là yếu tố quyết định. Trong đó, quân đội nhân dân với vai trò là lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Thứ hai, củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng.

Trong Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đưa ra quan điểm toàn dân kháng chiến: “Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không phân biệt tôn giáo, đảng phái, dân tộc, hễ là người Việt thì phải đứng lên chống thực dân Pháp”. Bằng những câu văn ngắn gọn, súc tích Người đã nêu bật lên được tất cả các đối tượng tham gia cách mạng trong nhiệm vụ cuộc kháng chiến.

Kế thừa tư tưởng đại đoàn kết toàn dân, những quan điểm, chủ trương của Đảng về đại đoàn kết được tổng kết và nâng cao tầm nhận thức, thể hiện qua chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, được luật hóa bằng Hiến pháp và các luật, đã từng bước đi vào cuộc sống đã khơi dậy mạnh mẽ quyền làm chủ của nhân dân trên mọi việc của đời sống xã hội. Thực hiện đoàn kết mọi tầng lớp, lực lượng trong xã hội, trên nền tảng khối liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức,“tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức do Đảng lãnh đạo”^[3], cùng với đó, “tập hợp, đoàn kết mọi người Việt Nam ở trong và ngoài nước, tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa nhân dân và Đảng, Nhà nước tạo sinh lực mới của khối đại đoàn kết toàn dân tộc”^[4]. Phát huy sức mạnh toàn dân tộc và dân chủ xã hội chủ nghĩa, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại.

Thứ ba, xây dựng bộ máy Nhà nước trong sạch, vững mạnh; đấu tranh có hiệu quả bệnh quan liêu, tham nhũng, củng cố lòng tin trong Nhân dân.

Hơn bao giờ hết, coi trọng tăng cường xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng,  đạo đức, tổ chức và cán bộ, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) là nhiệm vụ được đặt lên hàng đầu. Chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, bè phái, “lợi ích nhóm” gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Với phương châm, kết hợp giữa “xây” và “chống”; “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài; “chống” là nhiệm vụ quan trọng cấp bách. Đồng thời, hoàn thiện và thực hiện nghiêm cơ chế kiểm soát quyền lực, ngăn ngừa sự lạm quyền, vi phạm kỷ luật, kỷ cương trong cán bộ, đảng viên, nêu cao tinh thần nêu gương của cán bộ, nhất là cán bộ chủ trì các cấp. Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, bảo đảm mỗi người dân đều sống trong môi trường an toàn, an ninh và được thụ hưởng những thành quả của công cuộc đổi mới.

Thứ tư, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc.

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay chịu tác động sâu sắc từ những biến động mạnh mẽ và phức tạp của tình hình khu vực và quốc tế, nhất là sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch trên nhiều lĩnh vực. Tôn trọng hòa hiếu, gìn giữ hòa bình và đập tan mọi ý đồ xâm lăng, chia rẽ dân tộc là những đúc kết từ mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc và còn nguyên giá trị đối với đất nước và con người Việt Nam hôm nay. Mỗi người dân nước Việt kết thành khối vững chắc, thống nhất trong tư duy và hành động, phát huy lòng yêu nước, tính sáng tạo bằng mỗi việc làm cụ thể có lợi cho chính mình, cho cộng đồng, có ích cho đất nước. 

Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến vẫn chứa đựng những giá trị và tư tưởng mang tính thời đại dù đã 79 năm qua đi, phát huy những giá trị truyền thống yêu nước của dân tộc trong điều kiện lịch sử mới, để có một sự nỗ lực vượt bậc, một tinh thần quật khởi, một ý chí mới “không cam chịu đói nghèo, lạc hậu, tụt hậu, thua kém bạn bè” để sớm đưa Việt Nam “sánh vai với các cường quốc năm châu” như Bác Hồ hằng mong muốn và để bản hùng ca Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến vang mãi, nuôi dưỡng tâm hồn, bản lĩnh con người Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc./.

Đặng Liễu - XDĐ

^[1] Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 4, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 534.

^[2]  Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb CTQG, H. 2016, tr. 433.

^[3] Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr. 158

^[4] ĐCSVN - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb CTQG, H. 2016, tr. 159.